درد شبانه واریکوسل؛ از تشخیص تا درمان فوری کاهش درد

زمان مطالعه: 6 دقیقه

درد واریکوسل در شب بیشتر است؟ احساس درد در بیضه ها هنگام خواب، یکی از مشکلاتی است که بسیاری از مردان به‌ویژه جوانان از آن شکایت دارند. اگر این درد به‌صورت مبهم، کشنده یا ضربان‌دار باشد و به‌ویژه در هنگام خواب یا استراحت شبانه بروز کند، یکی از شایع‌ترین علت‌های آن می‌تواند واریکوسل باشد. واریکوسل به گشاد شدن غیرطبیعی سیاهرگ‌های کیسه بیضه گفته می‌شود که در بسیاری از موارد، بدون علامت است؛ اما گاهی دردهای شبانه می‌توانند اولین نشانه آزاردهنده آن باشند. در این مقاله، به بررسی دلایل، علائم، تفاوت‌ها، راهکارهای درمانی و پاسخ به سوالات رایج درباره درد شبانه واریکوسل پرداخته ایم تا آگاهی بیشتری نسبت به این بیماری داشته باشید.

چرا درد واریکوسل در شب تشدید می‌شود؟

بسیاری از افراد مبتلا به واریکوسل تجربه می‌کنند که درد آن‌ها در هنگام شب بیشتر می‌شود. این موضوع می‌تواند به دلایل فیزیولوژیکی خاصی مربوط باشد که با تغییر وضعیت بدن و شرایط جریان خون مرتبط است اما مهمترین دلایل ان شامل دو موردی است که در ادامه بررسی کرده ایم:

1- نقش گرانش و ایستادن طولانی

در طول روز، به دلیل ایستادن و فعالیت، فشار بیشتری به سیاهرگ‌های بیضه وارد می‌شود و این موضوع ممکن است باعث تجمع خون و گشاد شدن رگ‌ها شود. شب هنگام، پس از دراز کشیدن، این رگ‌ها در شرایطی قرار می‌گیرند که جریان خون در آن‌ها کندتر شده و همین موضوع منجر به احساس درد یا سنگینی می‌شود.

2- کاهش جریان خون هنگام دراز کشیدن

تغییر وضعیت بدن به حالت خوابیده، می‌تواند الگوی جریان خون را در رگ‌های بیضه تغییر دهد. در افراد دارای واریکوسل، این تغییر جریان می‌تواند باعث تحریک انتهای عصبی در ناحیه بیضه شده و درد را بیشتر کند.

 

علائم درد شبانه واریکوسل

درد واریکوسل در شب می‌تواند طیف مختلفی از علائم را شامل شود:

• درد مبهم یا تیر کشنده که گاهی به کشاله ران نیز انتشار می‌یابد.
• احساس سنگینی یا فشار در کیسه بیضه که با دراز کشیدن یا بالا آوردن پاها تا حدی کاهش می‌یابد.
• تورم یا برجستگی در بیضه به‌ویژه در سمت چپ که معمول‌ترین محل بروز واریکوسل است.

تفاوت درد شبانه واریکوسل با دیگر دردهای بیضه

ویژگی	درد شبانه واریکوسل	سایر دردهای بیضه
نوع درد	مبهم، تیر کشنده، تدریجی	ناگهانی، تیز و شدید
زمان بروز	اغلب شب هنگام و پس از فعالیت روزانه	هر زمان از شبانه‌روز، اغلب ناگهانی
محل درد	بیشتر در سمت چپ، گاهی دوطرفه	ممکن است یک‌طرفه یا دوطرفه باشد
بهبود با استراحت	با استراحت بهتر می‌شود	نیاز به درمان فوری دارد
علائم همراه	بدون تب یا علائم عمومی	ممکن است همراه با تب، تهوع، قرمزی باشد

 

راهکارهای کاهش درد واریکوسل در شب

درد شبانه واریکوسل ممکن است خواب راحت را مختل کند و کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. البته با 4 اقدام ساده و مورد تایید دکتر کیوان آقامحمدپور که در ادامه گفته شده می‌توان این درد را تا حد قابل توجهی کاهش داد و فشار وارده به بیضه‌ها را کنترل کرد:

↲ استفاده از لباس زیر حمایتی

لباس‌های زیر طبی مخصوص می‌توانند با ایجاد ساپورت مناسب برای کیسه بیضه، از کشیدگی سیاهرگ‌ها جلوگیری کرده و درد را کاهش دهند.

↲ استفاده از کمپرس سرد

قرار دادن کمپرس سرد یا یخ پیچیده‌شده در پارچه نازک روی ناحیه دردناک به مدت ۱۵–۲۰ دقیقه، التهاب و احساس سنگینی را تسکین می‌دهد.

↲ بالا نگه‌داشتن پاها

هنگام استراحت شبانه یا خواب، قرار دادن پاها روی بالش می‌تواند به بهبود بازگشت خون و کاهش فشار وریدی کمک کند.

↲ کاهش فعالیت شدید بدنی در شب

اجتناب از ورزش‌های سنگین یا ایستادن طولانی پیش از خواب، از تشدید درد جلوگیری می‌کند.

آیا درد شبانه نشانه وخیم‌تر شدن واریکوسل است؟

تشدید درد در شب می‌تواند نشانه پیشرفت بیماری یا نیاز به مداخله پزشکی باشد. اگر درد شبانه با اختلال در خواب، تورم محسوس، یا تغییر در شکل بیضه همراه شود، مراجعه به متخصص اورولوژی ضروری است.

چه زمانی برای درد شبانه واریکوسل به اورولوژ مراجعه کنیم؟

در موارد زیر، توصیه می‌شود که حتما به پزشک مراجعه شود:

• درد شدید و مداوم که با استراحت کاهش نمی‌یابد
• تورم واضح یا احساس توده در بیضه
• بروز تب، تهوع یا علائم سیستمیک
• اختلال در باروری یا تغییرات در تست‌های اسپرم

راهکارهای درمان درد واریکوسل در هنگام خواب

زمانی که اقدامات مراقبتی ساده پاسخ‌گو نباشند و درد شبانه همچنان ادامه یابد، باید به گزینه‌های درمانی جدی‌تری فکر کرد. بسته به شدت بیماری و علائم، سه روش اصلی درمانی شامل دارو درمانی، جراحی و تکنیک های کم تهاجمی و سرپایی وجود دارد:

1. دارودرمانی

داروها نقش مهمی در کنترل درد و التهاب ناشی از واریکوسل دارند:

• داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs): مانند ایبوپروفن و ناپروکسن که التهاب سیاهرگ‌ها را کاهش داده و درد را تسکین می‌دهند.
  
• داروهای وریدی یا تقویت‌کننده عروق: مانند دیوسمین و هسپریدین که در برخی بیماران برای تقویت گردش خون تجویز می‌شوند.
  
• مسکن‌های خفیف شبانه: در صورت درد مزمن، گاهی مسکن‌های ضعیف قبل از خواب توصیه می‌شود؛ اما باید با نظر پزشک مصرف شوند.
  

 

2. جراحی واریکوسلکتومی

در مواردی که درد مزمن و شدید است یا باروری تحت تاثیر قرار گرفته، عمل جراحی بهترین گزینه خواهد بود. در این روش، سیاهرگ‌های غیرطبیعی که جریان خون معکوس دارند بسته یا قطع می‌شوند. این جراحی به دو روش باز (با برش) و لاپاراسکوپی انجام شده و عموما درد بعد از عمل واریکوسل طی چند هفته به شکل قابل توجهی کاهش می‌یابد.

3. روش‌های کم‌تهاجمی مانند آمبولیزاسیون

آمبولیزاسیون واریکوسل بدون نیاز به برش جراحی و در شرایط سرپایی انجام می‌شود به این صورت که پزشک از طریق یک کاتتر وارد سیاهرگ‌ها شده و ماده‌ای خاص را برای انسداد رگ‌های معیوب تزریق می‌کند. این روش بیشتر برای بیمارانی توصیه می‌شود که تمایلی به جراحی باز ندارند یا شرایط پزشکی خاصی دارند و شامل کمترین میزان درد، دوره نقاهت کوتاه و کاهش خطر عفونت است.

بهترین حالت خواب برای فرد مبتلا به واریکوسل چیست؟

برای بیماران مبتلا به واریکوسل، بهترین حالت خواب، خوابیدن به پشت با قرار دادن یک بالش زیر زانوها یا بالا نگه داشتن پاهاست. این وضعیت به بهبود جریان خون کمک کرده و فشار روی سیاهرگ‌های کیسه بیضه را کاهش می‌دهد. خوابیدن به پهلو یا شکم ممکن است موجب فشار اضافی به بیضه‌ها شود و درد را افزایش دهد.

چه ورزش‌هایی برای کاهش درد واریکوسل موثرند؟

ورزش‌های سبک و کم‌فشار می‌توانند به بهبود گردش خون و کاهش درد کمک کنند. پیاده‌روی منظم، دوچرخه‌سواری سبک، شنا و یوگا از گزینه‌های مناسب هستند. در مقابل، ورزش‌های قدرتی سنگین، پرش‌های مکرر، و تمریناتی که فشار زیادی به شکم یا ناحیه لگن وارد می‌کنند، می‌توانند درد را تشدید کنند و باید با احتیاط انجام شوند.

درد شبانه واریکوسل به ناباروری مرتبط است؟

واریکوسل به خصوص زمانی که پیگیری و درمان به موقع در پیش گرفته نشده باشد، می‌تواند باعث کاهش کیفیت اسپرم شود. تشدید درد شبانه ممکن است نشانه‌ای از پیشرفت بیماری باشد که اگر درمان نشود، احتمال ناباروری را افزایش می‌دهد. واریکوسل با ایجاد اختلال در گردش خون طبیعی بیضه‌ها، باعث افزایش دمای موضعی در کیسه بیضه می‌شود؛ این افزایش دما بر فرآیند اسپرم‌سازی (اسپرماتوژنز) تأثیر منفی گذاشته و می‌تواند موجب کاهش تعداد اسپرم، پایین آمدن تحرک آن‌ها و افزایش میزان اسپرم‌های غیرطبیعی شود. بنابراین، اگر مردی در سنین باروری دچار واریکوسل همراه با درد شبانه است، پیگیری و درمان به‌موقع اهمیت زیادی دارد تا از بروز ناباروری دائمی جلوگیری شود.

چه مدت پس از جراحی واریکوسل، درد شبانه برطرف می‌شود؟

اکثر بیماران ظرف مدت ۲ تا ۶ هفته پس از جراحی واریکوسل، بهبود قابل توجهی در میزان درد تجربه می‌کنند. البته بسته به شرایط بدنی، شدت بیماری و نوع جراحی، در برخی افراد ممکن است روند بهبودی تا ۳ ماه هم ادامه داشته باشد. استفاده از داروهای ضدالتهاب و رعایت توصیه‌های پزشکی پس از عمل می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند.

نگذارید درد شبانه واریکوسل پیشروی کند!

در نهایت به یاد بسپارید که درد شبانه واریکوسل می‌تواند نشانه‌ای از افزایش فشار در رگ‌های بیضه باشد که اگر به موقع کنترل نشود، به مشکلات جدی‌تری مانند ناباروری منجر خواهد شد. با آگاهی از علائم، رعایت سبک زندگی مناسب، استفاده از روش‌های حمایتی و در صورت نیاز، درمان دارویی یا جراحی، می‌توان این درد آزاردهنده را مدیریت کرد. در نهایت، پیگیری مداوم و مشاوره با بهترین متخصص اورولوژی، کلید پیشگیری از عوارض بعدی خواهد بود.