سوزش ادراری مزمن

سوزش ادرار یا دیزوری به احساس درد در موقع ادرار کردن گفته میشود .سوزش ادرار به تنهایی بیماری نیست بلکه نشانه ای از یک بیماری و گاهی مواقع بیماری جدی در دستگاه ادراری تناسلی است و بنابراین مساله ای مهم و نیازمند توجه ویژه است .

• علل سوزش ادرار :

1. عفونت : عفونت مجرای ادرار (Urethritis) ، عفونت مثانه  یا سیستیت (Cystitis)  عفونت قارچی واژن در خانم ها و عفونت پروستات (Prostatitis) ،عفونت مزمن مثانه یا سیستیت بینابینی
2. سنگهای ادراری
3. سرطان مثانه
4. عفونت جنسی : تبخال تناسلی ،سوزاک
5. تنگی مجرای ادراری
6. مصرف مواد شوینده در خانمها و یا مردانی که خود ارضایی میکنند
7. یائسگی در خانمها

• علایم ادراری همراه با سوزش ادراری :

علائم ادرار دردناک زنان و مردان یکسان نیست، اما هر دو گروه معمولاً سوزش ، تیر کشیدن یا خارش را تجربه می‌کنند. درد در شروع ادرار یا پس از آن حس می‌شود. درد شروع ادرار غالباً علامت عفونت داشتن مجاری ادراری است. درد پس از ادرار کردن علامت وجود مشکل در مثانه یا پروستات است. بسیاری از بیماران مرد قبل و بعد از ادرار کردن نیز در آلت تناسلی احساس درد دارند. علائم بیماران زن داخلی یا خارجی است. درد بیرون ناحیه واژن از التهاب یا تحریک این پوست حساس نشأت می‌گیرد. درد داخلی گاهی علامت عفونت مجاری ادراری است.

• نحوه برخورد متخصص اورولوژی با مشکل سوزش ادرار :

متخصص اورولوژی یا فوق تخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری پس از معاینه و بررسی سابقه پزشکی برای تشخیص علت بروز علائم درد و سوزش هنگام ادرار کردن دستور آزمایش می‌دهد. پزشک از بیمار سوال می‌کند که آیا درد هنگام ادرار کردن با علائم دیگری از قبیل موارد زیر همراه است یا خیر:

1. تب
2. ترشح غیر طبیعی
3. درد پهلو

پزشک همچنین سوال می‌کند که آیا سوزش ادرار تغییرات زیر را در جریان ادرار به دنبال داشته است یا خیر:

1. کم فشاری ادرار و خروج ادرار به صورت قطره قطره
2. دشواری در خروج اولیه ادرار
3. تکرر ادرار یا فوریت ادراری

سوزش ادرار گاهی با تغییرات ظاهری ادرار نیز همراه است و در برخی بیماران علائم زیر نیز مشاهده می‌شود:

1. تغییر رنگ ادرار
2. تغییر حجم ادرار
3. وجود خون در ادرار
4. وجود چرک در ادرار
5. کدر شدن ادرار

• سوزش ادراری حاد :

در موارد حاد بیشترین علت آن عفونت ادراری یا عفونتهای مقاربتی است. در موارد سوزش مجرای ادرار حاد گاهی خروج ادرار با خون همراه است. این خون ممکن از در ابتدای ادرار و یا تمام جریان ادرار و یا انتهای ادرار باشد. متخصص اورولوژی علاوه بر تستهای متنوع آزمایشگاهی میتواند بر اساس اینکه خون در چه قسمت ادرار کردن مشاهده شده به سمت تشخیص خاصی برود و این شرح حال دقیق به اورولوژیست در پیدا کردن علت سوزش ادرار کمک میکند.

• سوزش ادراری مزمن :

گاهی فرد چه مرد و یا چه زن ممکن است مدتها دچار مشکل سوزش ادراری شدید باشد که باعث اختلال در روند زندگی طبیعی وی شده و باعث اختلال در کارکرد و خواب فرد شود .در خانمها اکثراً بصورت سیستیت بینابینی مزمن است که فرد مدتها دچار سوزش ادرار و تکرر ادرار شده و علیرغم مصرف آنتی بیوتیک فراوان بهبود پیدا نمیکند .در مردان بصورت عفونت مزمن پروستات یا پروستاتیت یا سندرم درد مزمن لگن ظاهر میشود که فرد مدتها دچار سوزش ادرار یا سوزش موقع انزال میشود و آنتی بیوتیک و درمانهای دیگر تأثیری در بهبودی ندارند .

• نحوه بررسی سوزش ادرار :

1. آزمایش ادرار و کشت ادرار میتواند وجود عفونت و نوع آن را مشخص نماید .
2. انجام سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری وجود علل دیگر سوزش ادرار را بررسی میکند که ممکن است سرطان ادراری مثل سرطان مثانه یا سنگهای ادراری باشد .
3. سیتولوژی ادرار که در این آزمایش بررسی از نظر وجود سلولهای غیر طبیعی (سرطانی ) در ادرار انجام می شود.
4. سیستوسکوپی که جهت بررسی موارد مزمن توصیه میشود که نوع سیستوسکوپی فلکسیبل یا قابل انعطاف بهترین نوع بررسی در این موارد است .

• درمان سوزش ادرار :

فوق تخصص اورولوژی با توجه به علت سوزش ادرار یا دیزوری نسبت به درمان سوزش ادرار تصمیم گیری میکند :در موارد عفونت ادراری حاد مصرف آنتی بیوتیک کوتاه مدت لازم است .ممکن است پزشک برای آرام کردن مثانه تحریک شده به شما دارو بدهد. داروهای مورد استفاده برای درمان شامل: داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، پلی سولفات پنتوزان ، پلی سولفات (المیرون) و تولترودین است.

در موارد عفونت مزمن پروستات یا سیستیت بینابینی در زنان درمانهای اضافی علاوه بر آنتی بیوتیک لازم است .

• درمان دارویی سوزش ادرار :

استفاده از آنتی بیوتیک ها بر اساس هر فردی متفاوت است و هر فردی آنتی بیوتیک مخصوص لازم دارد . درمان خانگی شامل مصرف مایعات و ویتامین سی است . از میوه کرنبری جهت جلوگیری از عفونتهای مکرر مثانه توصیه میشود .

• درمان سوزش ادراری مزمن در خانمها :

در سوزش ادراری مزمن در خانمها اینجانب بر اساس علت ایجاد این مورد دوره آنتی بیوتیک انتخاب مینمایم .گاهی مواقع سوزش ادراری بعد از رابطه جنسی است که مصرف آنتی بیوتیک قبل از نزدیکی توصیه میشود .گاهی مواقع در خانمهایی که عفونتهای مکرر ادرار دارند نیاز به مصرف آنتی بیوتیک بمقدار کم ولی طولانی مدت هست .در موارد سیتیت بینابینی که همراه علایم شدید تکرر ادرار است از تزریق محلول مخصوص و یا مواردی المیرون استفاده می نمایم که نتایج فوق العاده در درمان دارد .

*بخوانید : درمان تکرر ادرار در خانمها !

• درمان سوزش ادراری مزمن در مردان :

در مردان عفونت مزمن پروستات دردی آزار دهنده در لگن ایجاد میکند که همراه سوزش ادرار و سوزش موقع انزال است و معمولاً به دوره های طولانی مدت آنتی بیوتیک پاسخ نمی دهد . در این موارد بهترین اقدام درمانی شوک ویو تراپی با دستگاه شوک ویو اشتورز که بهترین سازنده این دستگاه در جهان است می باشد که به تعداد شش جلسه انجام می شود و نتایج فوق العاده در تجارب کشورهای پیشرفته و مرکز ما داشته است . امواج صوتی تابیده شده به پروستات باعث تولید انرژی گرمایی در بافت شده و باعث برطرف شدن درد و سوزش ادرار میشود .

*بخوانید : شوک ویو تراپی برای درمان عفونت مزمن پروستات !

• پیشگیری از عفونت ادراری :

نوشیدن مایعات فراوان، ادرار کردن قبل از خواب و بعد از رابطه جنسی، نگه نداشتن ادرار برای مدت طولانی و رعایت بهداشت احتمال عفونت کردن مجاری ادراری را کاهش می‌دهد. البته هیچ تضمینی وجود ندارد که با رعایت این توصیه‌ها بتوانید به طور صد در صد از سوزش ادرار جلوگیری کنید. چنانچه از درد و سوزش هنگام ادرار کردن رنج می‌برید، از مصرف هر گونه فرآورده تحریک کننده روی دستگاه تناسلی خودداری کنید.

• غذاهای محرک سوزش ادراری :

از فلفل و ادویه تند اجتناب نمایید . مصرف کافیین میزان تکرر ادرار را بیشتر میکند .میوه های اسیدی باید کمتر استفاده شوند .

دکتر کیوان آقامحمدپور فوق تخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری و ناباروری

پیج دکتر کیوان آقامحمدپور در سایت آپارات