در این مقاله می خوانید :
به سلول های جنسی آقایان، منی (اسپرم) می‌گویند که در غده های جنسی تولید می‌شود. تولید منی به عملکرد طبیعی بیضه ها و هم چنین هیپوتالاموس و غده هیپوفیز نیاز دارد. هیپوتالاموس و هیپوفیز هورمون هایی تولید می کنند که باعث تولید منی می شود. زمانی که منی در بیضه تولید می می گردد، لوله های نازکی آنها را حمل می کنند تا با مایع منی مخلوط شود و از آلت تناسلی خارج شوند. وجود مشکل در هر یک از این سیستم ها می تواند بر تولید اسپرم تأثیر بگذارد.کم شدن شدید انزال یا تعداد اسپرم کمتر از حد نرمال به معنای کم شدن مایع منی می باشد. تعداد کم اسپرم احتمال باروری را کاهش می دهد.
علت کم شدن شدید انزال
هر شرایطی که بر عضله ها و اعصاب کنترل کننده انزال تأثیر بگذارد می تواند باعث ایجاد انزال ضعیف تر از حد معمول شود.برخی از این موارد عبارتند از:
- ضعیف شدن عضلات لگن
- سطح هورمون پایین
- انزال رتروگراد
علت انزال رتروگراد
- جراحی برای درمان سرطان پروستات یا سرطان بیضه ، بزرگ شدن غده پروستات یا جریان ضعیف ادرار
- داروهای مورد استفاده برای درمان بزرگی پروستات، فشار خون بالا و افسردگی
- آسیب عصبی ناشی از بیماری هایی مانند مولتیپل اسکلروزیس یا دیابت
- آسیب نخاعی
علت کمبود مایع منی
کمبود مایع منی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد برخی از این علت ها عبارتند از:
- واریکوسل
- عفونت
- انزال پسگرد
- آنتی بادی‌های ضد اسپرم
- تومورخوش خیم و بد خیم
- بیضه پنهان
- اختلال هورمونی
- اختلال در مجرا‌های انتقال دهنده اسپرم
- بیماری سلیاک: این بیماری یک مشکل گوارشی می باشد که بر اثر حساسیت به گلوتن ایجاد می‌شود.
- اختلالات کروموزومی
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی صنعتی: مواد شیمیایی مانند بنزن، تولوئن، زایلن، علف کش‌ها، آفت کش‌ها، حلال‌های آلی، مواد نقاشی و سرب
- پرتوهای رادیواکتیو و اشعه ایکس
- بالا رفتن دمای بیش از حد بیضه‌ها
- مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند استروئید انابولیک
- مصرف دخانیات
- فشار روانی و احساسی
- اضافه وزن
✍️ بیشتر بخوانید: تفسیر آزمایش اسپرم
علائم کم شدن شدید انزال منی
شایع ترین علت ناباروری زنان ،در صورت طبیعی بودن تخمدان ها از کم بودن تعداد اسپرم در آقایان می باشد. مهمترین علائم کم شدن شدید انزال منی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عدم باروری طبیعی
- اختلال نعوظ
- درد، تورم، برآمدگی یا توده ای در ناحیه بیضه
- کاهش موهای صورت یا بدن یا سایر علائم اختلال کروموزوم یا هورمون
- کم بودن اسپرم در آقایان
نحوه ی تشخیص کم شدن شدید انزال منی
پزشک متخصص اورولوژی جهت تشخیص دادن این که اسپرم فرد کم می باشد یا خیر ،ابتدا با معاینه فیزیکی و سپس با انجام آزمایش‌های تشخیصی جهت تشخیص و درمان اقدام می نماید .
-
معاینه‌ی فیزیکی
در معاینه فیزیکی پزشک با انجام معاینه بیمار به دنبال نشانه‌های واریکوسل با بروز اتساع و تورم سیاهرگ‌های بیضه و ناهنجاریهای ظاهری بیضه می باشد. همچنین با توجه به نحوه رویش مو در اطراف آلت تناسلی و بررسی غده پروستات که از نشانه های کم بودن اسپرم است ،متوجه این عارضه می‌شود.
-
آزمایش‌های تشخیصی
پزشک پس از انجام معاینات فیزیکی اقدام به انجام آزمایش‌های تشخیصی برای پیدا کردن علت ناباروری در فرد می‌شود. برخی از این آزمایش‌ها عبارتند از:
-
آزمایش خون
جهت اندازه گیری میزان ترشح هورمون‌های FSH یا هورمون محرک فولیکول، هورمون تستوسترون، هورمون پرولاکتین و هورمون جسم زرد
-
آزمایش مایع منی
بررسی خصوصیات منی و ویژگی‌های مایع منی مانند مقدار و شدت آبکی بودن منی و خصوصیات اسپرم مانند تعداد اسپرم، ضعیف بودن آن، تعیین آنتی بادی‌های اسپرم، بررسی قدرت نفوذ آن و شکل اسپرم در این آزمایش تعیین کننده است.
-
آزمایش ژنتیک
جهت تشخیص ناهنجاری ژنتیکی و اختلالات کروموزومی
-
اولتراسوند
بررسی ساختار بیضه‌ها با استفاده از امواج صوتی
-
نمونه‌برداری از بیضه
یرداشتن نمونه خیلی کوچک از بیضه برای بررسی بافت بیضه و مشکلات آن
-
آزمایش بعد از نزدیکی
بررسی میزان نفوذ اسپرم به درون مخاط رحم
درمان کم شدن شدید انزال منی
پزشک متخصص اورولوژی با توجه به تشخیص داده شده پس از معاینه فیزیکی و آزمایشات درمان خود را آغاز می نماید . برای درمان انزال رتروگراد ، با تجویز چند دارو که می توانند با بسته نگه داشتن مثانه در حین انزال کمک کنند پزشک درمان خود را آغاز می کند.اگر دیابت دارید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
روش‌های دیگر درمان کم بودن تعداد اسپرم عبارتند از:
- عمل جراحی
- درمان عفونت با مصرف آنتی بیوتیک ها
- درمان مشکلات مربوط به رابطه جنسی با دارو و مشاوره ی جنسی
- هورمون درمانی با مصرف داروهای مربوط به آن
- تکنولوژی کمک باروری با IVF و ART برای بارور شدن
افزایش اسپرم و زیاد شدن انزال منی
جهت افزایش اسپرم میبایست با مواردی که اعلام می شود توجه نمایید :
- مصرف ویتامین و مکمل‌های باروری از جمله اسید فولیک به طور منظم
- عدم مصرف الکل و دخانیات
- جلوگیری از گرم شدن بیضه ها ، مانند پوشیدن لباس های گشاد و نخی
- کنترل فشارهای عصبی و استرس
- حفط وزن مناسب
- عدم مصرف استروئید
- عدم انجام ورزش های زیاد و شدید
- دوری از سموم زیست محیطی خطرناک و شیمیایی، مانند آفت‌کش‌ها، سرب، رنگ، اشعه، مواد رادیواکتیو، جیوه، بنزن، بور و فلزات سنگین
- تغذیه مناسب
گاهی صحبت کردن در مورد مشکلات جنسی با پزشک برای برخی افراد دشوار می باشد. این را بدانید که تنها با در میان گذاشتن این مشکل با پزشک می توانید برای رفع مشکلات انزال خود کمک بگیرید. در صورتی که انزال شما ضعیف می باشد و یا حاوی مایعات کمتر از حد معمول است،اگر نمی توانید نعوظ داشته باشید ، اگر در حین یا بعد از رابطه جنسی احساس درد دارید یا گاهی در مایع منی خود خون مشاهده کردید و یا ادرار شما بعد از ارگاسم کدر بود و یا مواردی که در بالا به آن اشاره کردیم برایتان بوجود آمد ، میبایست به یک متخصص اورولوژی مراجعه نمایید تا ایشان جهت تشخیص درست و درمان آن اقدامات لازم جهت بهبود انزال منی شما انجام دهند.
دکتر کیوان آقامحمدپور فوق تخصص اورولوژی ، مجاری ادراری و ناباروری
