درمان کجی آلت تناسلی در کودکان 

زمان مطالعه: 7 دقیقه

کجی آلت تناسلی یا هیپوسپادیاس، به عنوان یک ناهنجاری مادرزادی است که با نام کوردی (Chordee) نیز شناخته می‌شود و در آن مجرای ادرار به جای نوک آلت تناسلی، در قسمت زیرین آن باز می‌شود. این عارضه می‌تواند درجات مختلفی داشته باشد و بر ظاهر و عملکرد آلت تناسلی تأثیر بگذارد. دلایل دقیق این ناهنجاری هنوز به طور کامل شناخته شده نیست، اما عوامل ژنتیکی و هورمونی در ایجاد آن نقش دارند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب این عارضه، از اهمیت بالایی برخوردار است تا کودک بتواند زندگی عادی و سالمی داشته باشد که موضوع بحث ما در این مقاله خواهد بود.

علائم کجی آلت تناسلی در کودکان

شدت علائم کجی آلت تناسلی بسته به نوع و درجه ناهنجاری متفاوت است. برخی کودکان ممکن است هیچ علامت قابل توجهی نداشته باشند و در برخی دیگر علائم زیر با شدت های مختلف نمایان شود؛

1. آلت تناسلی به سمت پایین یا بالا خمیده و منحرف شود.
2. باز شدن مجرای ادرار در محل غیرعادی برای مثال مجرای ادرار به جای نوک آلت تناسلی، در قسمت زیرین آن باز می‌شود.
3. در برخی موارد، آلت تناسلی کوتاه‌تر از حالت طبیعی است.
4. کودک ممکن است در هنگام ادرار کردن مشکل داشته باشد یا جریان ادرار او پاشیده شود.
5. زمان هایی که مثانه به طور کامل تخلیه نمی‌شود.

علت کجی مادرزادی آلت تناسلی

کجی آلت در بچه ها زمانی ایجاد می‌شود که یک طرف آلت تناسلی بزرگتر یا انعطاف‌پذیرتر از طرف دیگر باشد. علت ین عارضه در اغلب موارد میتواند ارثی یا ژنتیکی باشد. امکان دارد خمیدگی به طرف بالا، پایین یا کنار آلت باشد و همچنین ممکن است همراه با مشکلات دیگر در سیستم ادراری از قبیل ایجاد سوراخ مجرای ادراری در محل پایین‌تر از محل نرمال (هیپوسپادیازیس یا ختنه پیغمبری) و یا ندرتا در محل بالاتر از نرمال (اپیسپادیازیس) باشد. در صورت وجود هیپوسپادیازیس کوردی یا کجی آلت تناسلی به پایین و در صورت وجود اپیسپادیازیس کجی آلت یا کوردی به بالا خواهد بود .

علل شایع کجی آلت تناسلی در سنین رشد

• بیماری پلاک پیرونی
• شکستگی آلت
• ضربه به آلت
• بیماری هیپوسپادیازیس و اپیسپادیازیس

روند تشخیص کجی آلت تناسلی در کودکان

معمولا در بچه ها اوایل صبح که نعوظ صبحگاهی دارند و جهت ادرار کردن به سرویس مراجعه می کنند توسط والدین هرگونه کجی آلت یا هرگونه مشکل در ادرار کردن بصورت پرش ادرار به اطراف قابل مشاهده است. هرگونه ناهنجاری در این موارد نیازمند مراجعه به فوق تخصص اورولوژی است و معاینه لازم دارند. در این شرایط گرفتن عکس در حالت نعوظ از جهت مختلف توسط والدین در تشخیص میزان کجی الت کمک کننده است.

کجی مادرزادی آلت با بیماری پیرونی چه تفاوتی دارد؟

کجی مادرزادی آلت تناسلی در اثر رشد نابرابر دو حفره‌ای که آلت را تشکیل می‌دهند، ایجاد می‌شود. در نتیجه آلت در حالت نعوظ به طرفی که کمتر از لحاظ ساختاری رشد کرده است خم می‌شود. از این لحاظ کجی مادرزادی آلت تناسلی مشابه بیماری پیرونی می‌باشد؛ چرا که در هر دو عارضه، آلت تناسلی دارای خمیدگی است.

به گفته دکتر کیوان آقامحمدپور؛ متخصص اورولوژی در مورد کجی مادرزادی آلت تناسلی، عدم تقارن آلت در اثر تشکیل نابرابر حفره‌های آلت تناسلی ایجاد می‌شود در حالی در بیماری پیرونی، وجود بافت زخم (پلاک) باعث کوتاه شدن یک طرف آلت می‌شود. کجی مادرزادی آلت تناسلی تا زمان نوجوانی بروز می‌کند. این عارضه در بیشتر موارد خفیف است و در رابطه جنسی اختلال ایجاد نمی‌کند و تنها در برخی از موارد شدید بوده و به جراحی نیاز دارد. ولی بیماری پیرونی بعد از بیست تا سی سالگی خودش را نشان میدهد و درمان آن جلسات شاک ویو با دستگاه فوکوس است که در مرکز تخصصی دکتر آقامحمدپور انجام می‌شود.

کجی مادرزادی آلت چه زمانی به جراحی نیاز دارد؟

1. درد در زمان رابطه جنسی درد
2. زاویه کجی بیشتر از سی درجه
3. عدم امکان برقراری رابطه جنسی
4. در زمان رابطه جنسی آلت تناسلی به راحتی خارج شود
5. انجام رابطه جنسی به پوزیشن و حرکات مختصر محدود شود
6.  درد و ناراحتی در شریک جنسی
7. حساسیت بالای قسمت فوقانی آلت تناسلی که می‌تواند سبب انزال زودرس شود
8. شکل غیر طبیعی آلت سبب ایجاد ترس و اضطراب در شخص شود
9. استرس و کاهش اعتماد به نفس

راهکارهای درمان کجی آلت تناسلی در کودکان

کجی آلت تناسلی یا هیپوسپادیاس در سنین کودکی با جراحی اصلاح می‌شود. هدف از جراحی، اصلاح ظاهر آلت تناسلی، اصلاح محل خروج ادرار و ایجاد یک مجرای ادراری مستقیم و کارآمد است. روش‌های جراحی به عوامل مختلفی از جمله سن کودک، شدت کجی و صلاحدید جراح با توجه به سلامت کودک بستگی دارد. 

↲ جراحی کجی آلت تناسلی در کودکان

روش‌های جراحی به عوامل مختلفی از جمله سن کودک، شدت کجی و تکنیک جراح بستگی دارد. برخی از روش‌های رایج عبارتند از:

+ جراحی یک مرحله‌ ای

در این روش، تمام اصلاحات مورد نیاز در یک عمل جراحی انجام می‌شود. این روش معمولا برای کودکان بزرگ‌تر و در مواردی که کجی آلت شدیدتر است، استفاده می‌شود.

+ جراحی چند مرحله‌ ای

در این روش، اصلاحات در چند مرحله انجام می‌شود. این روش معمولا برای نوزادان و کودکان خردسال مناسب‌تر است و به بدن کودک فرصت می‌دهد تا بین هر مرحله از جراحی بهبود یابد.

+ روش افزاینده طول در سمت خمیدگی

در این روش با استفاده از تکنیک های جدید و روش افزاینده بافت الت کوتاهی آلت روی نمی دهد .

 + روش پلیکاسیون (Plication)

در این روش فقط با چند بخیه آلت تناسلی را از حالت کجی به حالت نرمال درمی آوریم. حسن بزرگ این عمل که درمان طلائی انحناء آلت است اینست که هیچ خطر ناتوانی جنسی بعد از عمل ندارد. تنها عارضه این عمل کوتاه شدن کمتر از یک سانت آلت تناسلی می باشد.

↲ درمان کجی الات تناسلی کودک در خانه

در مواردی که میزان کجی الت کمتر از سی درجه است استفاده از کشش الت تناسلی در جهت مخالف کجی الت بسیار کمک کننده است . روزانه سه بار و هر بار بیست دقیقه با آب گرم یا حوله گرم ماساژ کمک کننده است .

↲ درمان گیاهی کجی آلت تناسلی :

هیچ درمان دارویی گیاهی یا حتی شیمیایی جهت بهبود کجی الت تناسلی وجود ندارد و از رفتن بسمت خرید پکیج های دارویی یا گیاهی در پیجهای اینستاگرام بشدت پرهیز کنید چون ممکن است عواقب جبران ناپذیری متوجه سلامتی شما شود .

↲ استفاده از وکیوم در درمان کجی آلت تناسلی

وکیوم نه تنها هیچ تاثیری در درمان کجی آلت تناسلی ندارد بلکه ممکن است باعث بروز بیماری پلاک پیرونی یا تیره شدن پوست الت تناسلی یا التهابات مزمن در ناحیه تناسلی شود .

↲ استفاده از (PRP) یا پی شات در درمان کجی آلت مادرزادی

پی آر پی (PRP) یا پی شات به تعداد سه جلسه در درمان کجی های خفیف آلت تناسلی مادرزادی که در سنین پایین تر درمان نشده یا نیازی به درمان نداشته، بسیار کمک کننده است . در این تکنیک سلولهای بنیادی فرد از خون فرد گرفته شده و با بی حسی و به صورت سرپایی در نواحی سیلندرهای آلت تزریق می‌شود که باعث رشد بافتهای نارس و همینطور افزایش سایز الت تناسلی شده و در کلینیک فوق تخصصی دکتر کیوان آقامحمدپور انجام میشود .

↲ استفاده از فیلر ( ژل یا چربی) 

تزریق ژل یا چربی در درمان کجی آلت تناسلی هیچ تاثیری ندارد و توصیه نمیشود . ژل حجم دهنده و بهتر از آن چربی در افزایش سایز قطر الت تناسلی بشدت روش موثر و کم عارضه است .

↲ بوتاکس 

بوتاکس که جهت اصلاح زود انزالی شدید و مقاوم به دارو توصیه میشود، اما در درمان کجی آلت تناسلی مادرزادی توصیه نمی شود.

عوارض عدم درمان کجی آلت تناسلی در کودکی

خم شدن و کج بودن آلت تناسلی تاثیر منفی و مخربی در دوران کودکی ندارد. بلکه در صورت درمان نشدن، می‎تواند عملکرد جنسی مردان را در سنین بزرگسالی تحت تاثیر قرار بدهد. به همین علت است که اغلب پزشکان متخصص اورولوژی یا جراح کلیه و مجاری ادراری توصیه می‌کنند به محض مشاهده حالاتی از انحنای آلت تناسلی در فرزندان خود، به دنبال درمان و ترمیم این عارضه باشید. عوارض ناشی از عدم درمان انحنای آلت تناسلی بچه ها و یا به تعویق انداختن جراحی، عوارض احتمالی زیر را در بزرگسالی به همراه خواهد داشت:

• کاهش اعتماد به نفس
• مقاربت دردناک و عدم نعوظ
• ناتوانی جسمی، روحی و روانی در مردان
• عدم امکان برقراری رابطه جنسی با انحنای بیش از 30 درجه

پیشگیری از کج شدن آلت تناسلی جنین

متاسفانه در حال حاضر هیچ روش قطعی و شناخته شده‌ای برای پیشگیری از کج شدن مادرزادی آلت تناسلی در جنین وجود ندارد. این ناهنجاری به دلایلی مانند عوامل ژنتیکی، هورمونی و محیطی ایجاد می‌شود که خارج از کنترل ما است. با این حال، برخی از اقدامات کلی که برای سلامت جنین توصیه می‌شود، ممکن است به طور غیرمستقیم در کاهش احتمال بروز برخی ناهنجاری‌های مادرزادی از جمله هیپوسپادیاس موثر باشند:

• داشتن تغذیه سالم و متعادل و مصرف انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و اسیدهای چرب ضروری برای رشد طبیعی جنین بسیار مهم است.
• پرهیز از مصرف دخانیات، الکل و مواد مخدر که به طور جدی به رشد جنین آسیب برسانند، ضروری است.
• بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون و عفونت‌ها می‌توانند بر رشد جنین تاثیر بگذارند و باید کنترل شوند.
• انجام آزمایشات غربالگری و پیگیری‌های دوره‌ای در دوران بارداری، به تشخیص زودهنگام مشکلات احتمالی کمک می‌کند.
• کاهش استرس مادر در دوره حاملگی الزامی است و  بر هورمون‌های بدن و در نتیجه رشد جنین تاثیر منفی میگذارد.

توجه کنید که هیچ‌کدام از این اقدامات به طور قطعی از بروز هیپوسپادیاس جلوگیری نمی‌کند، اما رعایت آن‌ها برای داشتن یک بارداری سالم و کاهش خطر بروز بسیاری از ناهنجاری‌های دیگر بسیار مهم است.