روشهای درمان سنگ کلیه

درمان سنگ کلیه به دلیل اینکه یکی از زجرآورترین دردها، درد سنگ کلیه می باشد حائز اهمیت است به طوری که این درد، معادل درد زایمان و در برخی موارد شدیدتر از درد زایمان است . سنگ کلیه بیماری شایعی بوده و در حدود ۱۰-۲۰ درصد افراد جامعه ما مبتلا به آن هستند و بیشتر در افراد میانسال دیده می شود و در آقایان نسبت به خانم ها بیشتر دیده است .

• روش های درمان سنگ کلیه :

1. استفاده از محلول هایی که می تواند بصورت شیمیایی سنگ کلیه را حل نماید.
2. سنگ شکنی برون اندامی  SWL  با استفاده از امواج ماورای صوتی برای درمان سنگ کلیه
3. سنگ شکنی درون اندامی TUL
4. سنگ شکنی درون اندامی با استفاده از آندوسکوپ انعطاف پذیر (RIRS) برای درمان سنگ کلیه
5. خروج سنگ با استفاده از شکاف بسیار کوچک در پهلو PCNL
6. استفاده ازروش لاپاراسکوپی جهت خروج سنگ های ادراری برای درمان سنگ کلیه
7. عمل جراحی باز که بسیار بندرت انجام می شود.

• سنگ شکنی برون اندامی با استفاده از امواج ماورای صوتی SWL :

سنگ شکنی برون اندامی بیشتر برای درمان سنگ کلیه در سنگ های داخل کلیه کمتر از 2 سانتی متر و یا سنگ های زیر 1 سانتی متر حالب (مجرای بین کلیه و مثانه) انجام پذیر است. این روش به صورت سرپایی انجام شده و نیاز به بستری ندارد.

• چگونگی انجام سنگ شکنی برون اندامی :

نسل جدید این دستگاهها ،توانایی فوکوس بهتر و عوارض کلیوی و درد کمتری دارند.

در این روش،فرد روی تخت دراز کشیده و با استفاده از سونوگرافی یا اشعه ایکس روی سنگ کلیه فوکوس شده و امواج روی سنگ تابیده می شود و فرد بعد از آن با دستور دارویی مرخص می شود.

بخوانید : سرطان کلیه

1. در چه بیمارانی نباید برای سنگ شکنی برون اندامی انجام شود ؟

2. خانم باردار
3. اختلال انعقادی : اگر فرد داروی ضد انعقادی مثل وارفارین یا آسپرین یا کلوپیدگرل مصرف می نماید سنگ شکنی برون اندامی با خطر خونریزی کلیه همراه است و باید قبل از سنگ شکنی برون اندامی این داروها با نظر پزشک معالج قطع شود.
4. اگر فرد اتساع شریان کلیوی ( آنوریسم ) داشته باشد.
5. اگر فرد ضربان ساز قلبی ( پیس میکر ) داشته باشد.

• آیا سنگ شکنی برون اندامی در همه سنگ ها قابل انجام است ؟

تمامی سنگ های کلیه قابل شکستن با سنگ شکنی برون اندامی نیستند. بهترین حالت درمان سنگ کلیه با این روش زمانی است که اندازه آن کمتر از 1.5سانتی متر باشد. هر چقدر سنگ بزرگتر باشد، قطعات شکسته شده بیشتر و درد شخص بیشتر است.

جنس سنگ فاکتور مهم دیگری است. بطوری که سنگ های سیستینی مقاومترین سنگ ها هستند و امکان موفقیت سنگ شکنی برون اندامی کمتری دارند.

• آیا به هرتعداد می توان سنگ شکنی برون اندامی انجام داد ؟

بهتر است بیش از دو بار سنگ شکنی برون اندامی با توجه به عوارض بد آن روی کلیه انجام نشود و اگر سنگ به هر علتی مثلا بزرگی ابعاد آن یا جنس آن شکسته نشد، از روش های جراحی آندوسکوپی جهت خروج آن استفاده شود.

• بعد از انجام سنگ شکنی برون اندامی چه اقداماتی لازم است ؟

معمولاً فرد با دارو و مسکن مرخص می شود. به علت دفع سنگ های خرد شده درد بعد از سنگ شکنی شایع است. در صورتی که درد بسیار شدید و یا همراه تب باشد حتماً باید مراجعه به پزشک معالج مراجعه نماید و ممکن است نیاز به اقدام آندوسکوپی باشد.

بخوانید : خروج سنگ کلیه با شکاف کوچک

• سنگ شکنی درون اندامی از طریق حالب :

سنگ شکنی درون اندامی از طریق حالب شامل دو نوع می باشد:

1. نوع معمول یا غیرقابل انعطاف : فقط برای سنگ های حالب به کار می رود و امکان عمل روی سنگهای داخل کلیه ندارد و اصطلاحاً TUL نامیده می شود.
2. نوع پیشرفته و جدید آن که انعطاف پذیر بوده و فلکسیبل است. این روش جدیدترین روش درمان سنگ کلیه محسوب می شود. با این روش می توان سنگ های داخل کلیه را در افرادی که نمی توان سنگ شکنی برون اندامی انجام داد، شکست. به این روش اصطلاحا RIRS نامیده می شود.

• سنگ شکنی TUL چگونه انجام می شود؟

با استفاده از بیهوشی عمومی یا بی حسی کمر و استفاده از وسیله آندوسکوپی با قطر کم از مجرا وارد حالب شده، سنگ رویت شده، با استفاده از سنگ شکن یا لیزر سنگ به قطعات ریز شکسته و با گرسپ خارج می شود.

بعد از انجام این روش ممکن است در موارد معدودی و با توجه به اینکه ممکن است عفونت وجود داشته باشد، استنت حالبی بصورت آندوسکوپی گذاشته شده ، دو هفته بعد به صورت سرپایی خارج می شود.

دکتر کیوان آقامحمدپور فوق تخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری و ناباروری

پیج دکتر کیوان آقامحمدپور در سایت آپارات