دفع پروتئین در ادرار و افزایش کراتینین

دفع پروتئین یکی از بیماریهای کلیه می باشد که نیاز به درمان دارد، کلیه ها در هر فرد به تعداد دو عدد یکی از مهم‌ترین اندام‌های بدن انسان هستند .کلیه‌ها در بدن وظایف بسیار مهمی بر عهده دارند مثل: خون‌سازی بدن، تنظیم متابولیسم ویتامین D ، دخالت در متابولیسم کلسیم و سیستم استخوانی، کنترل سیستم اسید و باز بدن و دفع سموم. برای دفع سموم بدن، خون از گلومرول کلیه ها که نقش صافی را دارند، عبور می‌کند. این صافی باعث می‌شود مواد ضروری برای اعضای مختلف بدن، باز جذب شده و در عین حال، سموم و مواد زائد دفع شوند.

• دفع پروتئین در ادرار (پروتئینوری) چیست؟

زمانی که کلیه دچار اختلال می شود، موادی که در حالت عادی نباید از صافی گلومرول‌ها رد شوند مثل پروتئین‌ها، از آنها عبور کرده و برعکس بازجذب مواد لازم مختل می‌گردد. خارج شدن پروتئین چنانچه از 150 میلی گرم در ادرار 24 ساعته بالاتر باشد ، دفع پروتئین نامیده می شود .

• دفع پروتئین در ادرار (پروتئینوری) در چه افرادی بیشتر دیده می شود؟

1. سن بالای 60
2. چاقی
3. سابقه خانوادگی مثبت بیماری کلیه
4. پره اکلامپسی (فشار خون بالا و پروتئین اوری در حاملگی)
5. افراد مبتلا به دیابت، فشار خون بالا، بیماریهای سیستمیک مانند لوپوس اریتماتوس و مولتیپل میلوما
6. داروهای شیمی درمانی مانند (استرپتوزوسین)
7. درمان های بیولوژیک مانند (انترلوکین 2)
8. عفونت و التهاب در کلیه ها (گلومرولونفریت)
9. سرطان کلیه
10. کلیه پلی کیستیک

• انواع پروتئینوری (دفع پروتئین) در ادرار :

1. پروتئینوری گذرا: در این نوع فشار خون نرمال، رسوب ادرار نرمال، عدم وجود ادم قابل توجه، ترشح پروتئین در ادرار کمتر از 1 گرم در روز است. این نوع؛ بیماری قابل توجهی نیست و پروتئین در آزمایش های بعدی از بین می رود.
2. پروتئینوری ارتواستاتیک: نوجوانان با قد بلند، نازک و جوانتر از 30 سال ( ممکن است اوردوز شدید همراه آن باشد ) در این بیماران عملکرد کلیوی نرمال و پروتئینوری معمولاً کمتر از 1 گرم در روز است جمع آوری ادرار شبانه پروتئین نرمال را نشان می دهد.
3. پروتئین اوری مداوم:  به دلیل بیماری خارجی که عملکرد کلیوی نرمال است رسوب ادرار نیز مطلوب است فشار خون نرمال است ادم قابل توجهی وجود ندارد و دفع کم آلبومین کمتر از 500 میلی گرم در روز می باشد.
4. پروتئینوری مداوم: بیش از 500 میلی گرم در روز که بیشتر احتمال دارد ناشی از بیماری قابل توجه گلومرول باشد. در این نوع پروتئینوری کست های گلبول های قرمز و گلبول های قرمز بدشکل، لیپیداوری، هیپرلیپیدمی، فشار خون و عملکرد غیر نرمال کلیه دیده می شود.

• علامت دفع پروتئین در ادرار (پروتئینوری) :

1. بیدار شدن در شب برای دفع ادرار
2. اِدِم اندام‌ها (ورم دست‌ها، پاها، شکم و صورت)
3. پر ادراری
4. ادرار کف آلود

بخوانید : علائم نارسایی کلیه

• تشخیص پروتئینوری در ادرار :

فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری علاوه بر آزمایش ساده ادرار ، ممکن است جمع آوری ادرار 24 ساعته در صورت لزوم جهت تشخیص بهتر بخواهد . امروزه با توجه به سختی جمع آوری ادرار 24 ساعته از اندازه گیری راندوم نسبت پروتئین به کراتین در ادرار استفاده می شود که اگر بالای 30 باشد ، نشان دهنده بیماری جدی است و ممکن است نیاز به بیوپسی کلیه باشد .

• درمان پروتئین در ادرار (پروتئینوری) :

1. کنترل قند خون در فرد دیابتی
2. کنترل فشار خون با داروهای مهارکننده های ACE (مهارکننده های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین) و ARBs ( مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین )
3. رعایت رژیم غذایی
4. تغییرات سبک زندگی مانند کاهش وزن اضافی، انجام تمرینات ورزشی و ترک سیگار

• رژیم غذایی در بیماران با دفع پروتئین در ادرار :

1. مصرف پروتئین را به 15 – 20 % محدود کنید و مصرف انواع گوشت را کاهش دهید .
2. مصرف میوه و سبزیجات تازه و فیبرها تا 50 % در روز توصیه می شود .
3. از غذاهایی که پتاسیم بالا مانند ( پرتغال، آب پرتغال، سبزیجات برگ سبز ( اسفناج ، کلم و کلم پیچ )، سیب زمینی و منیزیم بالا مانند ( آنتی اسید ها، شربت شیر منیزیم ) دارند اجتناب کنید.
4. مصرف چربی های و روغن های اشباع را محدود کنید.

دکتر کیوان آقامحمدپور فوق تخصص جراحی کلیه ، مجاری ادراری و ناباروری

پیج دکتر کیوان آقامحمدپور در سایت آپارات