دو عدد غده کوچک ولی بسیار مهم در بالای کلیه ها در دو طرف وجود دارد که بنام غده فوق کلیه یا آدرنال نامیده میشوند .هورمونهای متعددی در این دو غده کوچک ساخته میشود که وظایف متعددی در بدن بر عهده میگیرند. ممکن است این غدد دچار توده های خوش خیم یا بدخیم مثل سرطان شوند .
-
علایم توده های غده فوق کلیه :
- فشار خون بالا و غیر قابل کنترل
- تعداد بالای ضربان قلب
- گرفتگی عضلات
- افزایش وزن شدید
- پتاسیم پایین بدن
- قند خون بالا
- رشد زیاد مو در صورت، قفسه سینه و کمر در زنان
-
توده های خوش خیم فوق کلیه یا آدرنال :
- آدنوم: نوعی تومور غیرسرطانی
- فئوکروموسیتوم خوش‌خیم
- پاراگانگلیوم خوش خیم
- سندرم کوشینگ
-
توده های بدخیم فوق کلیه یا آدرنال :
- سرطان آدرنوکورتیکال
- فئوکروموسیتوم فوق کلیوی بدخیم
- پاراگانگلیوم بدخیم
*بخوانید: درمان جدید سرطان کلیه!
-
سندرم کوشینگ چیست؟
این بیماری در اثر تولید بیش از حد هیدروکورتیزون (کورتیزول) است .چاقی، فشار خون بالا، دیابت، ضعف، افزایش موی زائد و اختلال‌های قاعدگی و جنسی از علائم سندرم کوشینگ محسوب میشود. درمان معمول سندرم کوشینگ جراحی است که توسط فوق تخصص جراحی کلیه بروش لاپاراسکوپی انجام میشود .
-
فئوکروموسیتوم چیست؟
*بخوانید: سنگ شکنی کلیه!
-
جراحی سرطان غده فوق کلیه:
عمل جراحی اصلی‌ترین روش درمانی برای برداشتن تومور آدرنال است. عمل جراحی ممکن است در صورت سرطانی بودن توده یا وجود اختلالات هورمونی توصیه شود. معمولاً عمل جراحی به صورت” لاپاروسکوپی” انجام میشود که در آن به جای یک شکاف بزرگ چندین شکاف کوچک برای انجام عمل ایجاد میشود که درد کمتری داشته و فرایند بهبودی آن نیز سریع‌تر انجام میشود و توسط فوق تخصص اورولوژی انجام میشود.
درمانهای مبتنی بر جراحی برای تومورهای آدرنال “ادنالکتومی” نامیده میشود. در این عمل، کل غدد فوق کلیوی و بافت‌های چربی اطراف آن برداشته میشود. این عمل برای تومورهای آدرنال که بزرگتر از ۵ سانتی‌متر هستند یا برای تومورهای کوچکتر که مشکوک به سرطان هستند یا برای تولید بیش از حد هورمون‌ها، انجام میشود. آدرنالکتومی به روش “لاپروسکوپیک” (کم تهاجمی) انجام میشود مگر در مواقعی که تومور بسیار بزرگ باشد یا در اندام‌های اطراف نفوذ کرده باشد.
اگر تومور در بافت‌های اطراف نفوذ کرده باشد (مانند کبد یا طحال) ممکن است این ارگان‌ها و کلیه‌ها برداشته شوند. بسته به محل و گستردگی و پیشرفت بیماری، روشهای عمل باز مورد استفاده قرار میگیرند. برخی بیماران ممکن است قبل از انجام عمل ملزم به مصرف برخی داروها شوند.
عمل جراحی لاپاراسکوپی غده فوق کلیه
-
رادیوتراپی در درمان سرطان فوق کلیه:
در این روش از پرتوهای اشعه ایکس با انرژی بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی و جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی جدید استفاده میشود.
-
شیمی درمانی در درمان سرطان فوق کلیه:
شیمی درمانی با توجه به مرحله سرطان انجام میشود. این نوع درمان دارویی سرطان رشد سلول‌های سرطانی را متوقف میکند. بیمار داروهای شیمی درمانی را به صورت خوراکی دریافت میکند یا داروها در رگ یا عضله تزریق میشود. پزشک گاهی شیمی درمانی را در کنار دیگر روشهای درمان سرطان انجام می‌دهد.
دکتر کیوان آقامحمدپور فوق تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و ناباروری
